(4-11-2018) De meeste Franse steden hebben wel ergens een Rue Danton, naar de bevlogen revolutionair Georges Danton, in april 1794 wegens verraad aan de revolutionaire zaak onder de guillotine gestorven. Maar straten, scholen en pleinen die vernoemd zijn naar de revolutionair Maximilien de Robespierre (1758-1794) zijn met een lantaarntje te zoeken. De nagedachtenis van de... Lees verder →
(22-7-2018) In een week waarin de president van de Verenigde Staten het begrip ‘verrader’ naar nieuwe hoogten leek te tillen, las ik de biografie van Philippe Henriot (1889-1944), ook wel de ‘Franse Goebbels’ genoemd. Wat in het verhaal opvalt, is het toenemende radicalisme van deze propagandist voor de collaboratie met Nazi-Duitsland, naarmate de Duitse ‘eindoverwinning’ - door de... Lees verder →
(8-7-2018) Dat zij Napoleon waren - dat schijnt de hele XIXde eeuw door een bekend syndroom te zijn geweest onder geesteszieken in heel Europa. Maar valse Napoleons zijn er ook op andere manieren geweest: de Franse historica Nathalie Pigault heeft een viertal gevallen in de eerste decennia na 1815 gedocumenteerd, waarbij iemand zich - langere... Lees verder →
(29-4-2018) Onder de vele, vele artikelen die zijn verschenen naar aanleiding van de vijftigste verjaardag van Mei 68 is het interview met Daniel Cohn-Bendit in de New York Review of Books zeker een van de aardigste. Hij is ook vrij bescheiden over de betekenis van deze - tja wat zullen we zeggen - revolte. “Het gevoel dat we... Lees verder →
(18-2-2018) Zoals op dit schilderij uit 1907 - zo was de doodstraf in Frankrijk eigenlijk bedoeld. Pas op het laatste moment krijgt de veroordeelde het in 1792 uitgevonden instrument in het oog dat een eind aan zijn leven zal maken. Begrijpelijkerwijs brengt de aanblik bij hem een sterk afgrijzen teweeg. Gelukkig is er de aalmoezenier,... Lees verder →
(28-1-2018) Volgens de Franse historicus François Furet was de Franse Revolutie, begonnen in 1789, in 1871 met de komst van de Derde Republiek beëindigd. De Britse literatuur-historicus Peter Brooks citeert Furet tot twee keer toe met instemming in zijn uiterst leesbare studie Flaubert in the ruins of Paris, maar helaas niet helemaal juist. De in 1997 overleden Furet... Lees verder →
Wordt in Frankrijk van literatuur niet een beetje te veel verwacht? Le Monde wijdde deze week zijn hele boekenbijlage aan de ideeën van de literatuur-theoreticus Alexandre Gefen, die in Réparer le monde betoogt dat de littérature pure heeft afgedaan, ten gunste van een letterkunde die de lezer behulpzaam is - therapeutisch of anderszins. En de Prix Goncourt, de belangrijkste litteraire prijs van Frankrijk,... Lees verder →
(22-12-2017) Recht voor Sade: de Franse minister van cultuur, Françoise Nyssen, heeft het manuscript vanLes 120 journées de Sodome ou l’école du libertinage per decreet tot ‘Trésor national’, Nationale schat, verklaard. Het manuscript - een van de hoofdwerken van Donatien Alphonse François de Sade (1740-1814) - kan nu niet meer dienen om de schulden te delgen van... Lees verder →
(12-11-2017) De Bazar de la charité was een jaarlijks terugkerend festijn in de buurt van de Champs Élysées in Parijs, en ook in het jaar 1897 weer een goed bezocht evenement, een van de hoogtepunten in het sociale leven van dit fin de siècle. . Onder het mom van liefdadigheid was het feestterrein vooral ook een plek voor... Lees verder →
(15-10-2017) Een naar hedendaagse maatstaven opmerkelijke seksuele ondernemingslust, een hele reeks minnaars, uit liefde en uit materiële overwegingen - het leven van Mata Hari, die dezer dagen honderd jaar geleden voor het vuurpeloton stond, kan heden ten dage nog verbazen. Toch was een dergelijke levensloop in het Frankrijk van het begin van de Twintigste Eeuw... Lees verder →
We'll always have Paris 