Vanuit een wellicht enigszins perverse nieuwsgierigheid naar het kwaad lees ik regelmatig de rabiate discussiebijdragen van antivaxxers en Forum-aanhangers op Twitter en Telegram. De vrijwel permanente neiging van sommigen om leden van de zogeheten 'elite' uit te schelden, weg te zetten als 'misdadigers' of kinderverkrachters of deelnemers aan andere duistere complotten, en impliciet of expliciet... Lees verder →
'Migratie als DNA van Amsterdam, 1550-2021' heet het bijzonder leuke boek van Leo en Jan Lucassen, beiden sociaal-historicus en verbonden aan het IISG. Zeggen dat een stad over 'DNA' beschikt treft mij als een ongelukkige beeldspraak, maar dat is dan werkelijk ook het enige negatieve wat ik over dit boek zou kunnen zeggen. Het is... Lees verder →
Een van de meer ongemakkelijke dingen bij de bestudering van gewelddadige dictaturen en totalitaire staten uit het verleden is het gevoel van teleurstelling dat er niet meer verzet is geweest. Een min of meer verpletterende meerderheid van de mensen lijkt, ondanks de hen omringende manifestaties van onmenselijkheid, te hebben doorgeleefd alsof er niets aan de... Lees verder →
De geschiedenis schrijven van iets wat nog gaande is, lijkt geen eenvoudige zaak. Toch heeft de Amerikaanse historicus Adam Tooze het geprobeerd, en met succes. Zijn 'Shutdown. How Covid shook the world's economy' is een spannend relaas van misschien wel de ernstigste crisis die de thans levende generaties hebben meegemaakt, en in ieder geval een... Lees verder →
Vreemd, maar sinds een tijdje kan ik me beter voorstellen hoe het zou zijn, wanneer tolerantie, gematigdheid en beschaving in Nederland opeens plaats zouden maken voor een regime van geweld, haat en dreiging jegens andersdenkenden. 'Februar 33' van de Duitse litterair journalist Uwe Wittstock beschrijft zo'n situatie, die ontstaat wanneer de Rijkspresident Hindenburg Adolf Hitler,... Lees verder →
Binnenkort zal er niemand meer zijn die nog weet hoe het was, of liever gezegd hoe het aanvoelde - het leven in door communistische partijen gedomineerde Oost-Europa, oftewel - in de terminologie van de laatste bewonderaars ervan in de jaren 1980 - het leven onder het 'werkelijk bestaande socialisme'. De Albanese schrijfster Lea Ypi moet... Lees verder →
Dit is de tekst van een lezing op 7-11-2021 in Mediamatic, Amsterdam, in het kader van BEFtival. Ontmoet Constance Quéniaux. Zij is geboren op 9 juli 1832 in Saint Quentin in Noord-Frankrijk en overleden op 7 april 1908. Ze was van eenvoudige afkomst, en buiten de echt geboren, maar ze heeft het ver gebracht in... Lees verder →
De massamoord in Babi Jar, een ravijn bij de Oekraïense hoofdstad Kiev, is al sinds 1941 inzet van ideologische taboes en touwtrekkerij. Oekraïense nationalisten kunnen niet verkroppen dat aandacht wordt besteed aan de betrokkenheid van hun ideologische voorlopers bij deze door de Nazi's georganiseerde massa-executies. In de Sovjet-Unie mocht niet worden gezegd dat de slachtoffers... Lees verder →
Pablo Picasso werd in 1881 in Malaga als Spanjaard geboren en overleed in 1973 in Frankrijk, nog steeds als Spanjaard. Dat was twee jaar voor de dood van Franco en Picasso had zijn belofte gestand gedaan om Spanje niet meer te bezoeken zo lang deze overwinnaar in de Spaanse burgeroorlog (1936-1939) aan de macht zou... Lees verder →
Elvis Presley (1935-1977) was een wereldster, maar zelf heeft hij niet in een ander land opgetreden dan de Verenigde Staten. Toch heeft een verblijf in het buitenland veel bijgedragen aan de bekendheid van dit symbool van 'the American way of life': Elvis' diensttijd tussen 1958 en 1960. Als hij gewild had, was er ongetwijfeld wel... Lees verder →
We'll always have Paris 