Er schuilt iets heel aantrekkelijks in schrijvers van het tweede garnituur. Emmanuel Berl (1892-1976) behoort zeker tot deze categorie. Hij was de auteur van een groot aantal essay’s en vooral van twee erg aardige fictie-werken, Sylvia en Rachel et les autres grâces, die echter bij nader inzien erotische mémoires. Maar zijn voornaamste kwaliteit lijkt toch... Lees verder →
Onrust rond de Arc de Triomphe, in 1885
(17-9-2015) Twee miljoen mensen waren op de been, in Parijs op maandag 31 mei 1885, voor de begrafenis van de schrijver Victor Hugo. Het hadden er nog meer kunnen zijn wanneer de staatsbegrafenis niet op een maandag had plaatsgevonden. Maar de autoriteiten van de Franse Republiek waren als de dood dat bij een begrafenis op... Lees verder →
Antimodern
Charles Baudelaire (1821-1867) geldt alom als een der eerste moderne dichters, en genoot volop van de nieuwigheden die het Parijs van zijn tijd te bieden had: de dagbladen, de boulevards, de fotografie. Hij verafschuwde ze allemaal.Want Baudelaire was wat Antoine Compagnon, hoogleraar aan het Collège de France,een ‘antimodernist’ noemt. Geen reactionair dus, iemand die naar vroeger... Lees verder →
Een gehate vader, geestig beschreven
(8-5-2014) Hoe je je vader kunt haten en toch een invoelend, geestig boek over hem en je eigen jeugd kunt schrijven, demonstreert de Franse filosoof Pascal Bruckner in Un bon fils. Alles aan zijn vader was verkeerd: hij was antisemiet, extreem-rechts en dus fout in de oorlog, hoogst egocentrisch, hij bedroog zijn vrouw met een eindeloze reeks... Lees verder →
Een romancier liegt de waarheid
(7-3-2014) Raar idee - bijna hadden we een andere Franse president gehad: niet die man met de uitstraling van een drogist in een provinciestad die zich achterop de brommer door een knecht naar zijn geheime liefje laat vervoeren, maar een heuse rokkenjager. Of misschien is rokkenjager nog te zwak uitgedrukt en moet je Dominique Strauss-Kahn... Lees verder →
Zichtbaarheid houdt niet elke genocide tegen
(15-12-2013) Omdat ik een stuk over Charles Aznavour schreef, stuitte ik op een mij nog onbekend liedje over de Armeense genocide uit de jaren 1970, waarin een optimistische illusie voorkomt. Die genocide, duidt Aznavour aan, vond in het verborgene plaats. Niemand had in de gaten dat achterin het Anatolisch schiereiland, vér weg van de meeste... Lees verder →
Sylvia in de sneeuw
(11-11-2013) Goede smaak in mannen kon je Sylvia Maklès (1908-1993) bepaald niet ontzeggen: haar eerste echtgenoot was de schrijver Georges Bataille (daarom kennen we haar ook als Sylvia Bataille) en haar tweede de Franse psycho-analyticus Jacques Lacan. Omdat beiden veel over seks hebben geschreven - Bataille het leukst natuurlijk - prikkelt deze huwelijkscarrière bepaald de... Lees verder →
Een familie in oorlog
(27-10-2013) Omdat Nederland neutraal was in de Eerste Wereldoorlog kennen wij dat niet: een heel gewone familie die door twee oorlogen is bezocht. Maar in Frankrijk is dat anders natuurlijk. De historicus Stéphane Audoin-Rozeau, bekend van baanbrekend werk over de gruwelijke ervaringen van soldaten in de Eerste Wereldoorlog en het zelfs naar hedendaagse maatstaven ongekende... Lees verder →
George Sand geloofde in vooruitgang
(16-1-2014) George Sand (1804-1876) geloofde in de Vooruitgang, maar als je kijkt naar de ontwikkeling van de sociale positie van vrouwen - een van Sands favoriete preoccupaties - wordt je als 21-ste-eeuwer zeker geen deelgenoot van dat geloof. Martine Reid, die aan Sand een aardige, maar wat erg feitelijke biografie heeft gewijd, acht haar zelfs... Lees verder →
