Zelden heeft de toespraak van een Amerikaanse president zo veel verontwaardiging gewekt als die welke George H.W. Bush op 1 augustus 1991 in Kiev hield in de Opperste Sovjet (parlement) van de Oekraïense Socialistische Sovjet-Republiek, destijds nog deel van de grote Sovjet-Unie. "Vrijheid is niet hetzelfde als onafhankelijkheid", aldus de president. "De Amerikanen zullen geen... Lees verder →
De Russische ramp in het kort
Zo'n foto had ik nooit eerder gezien: Sovjet-cavalerie op prachtige schimmels houdt een overwinningsparade in de stad die tegenwoordig meestal Lviv wordt genoemd, en nu in Oekraïne ligt. Maar als deze foto wordt gemaakt, eind 1939, heet de stad meestal Lwów, op zijn Pools. Dat komt omdat de stad op dat moment ook Pools is... Lees verder →
Het eeuwige dilemma van het Russische Rijk
'Indië verloren, rampspoed geboren' was de leus van een comité van 'wijze mannen' dat na de Duitse Bezetting vond dat Nederlandsch-Indië tot elke prijs voor ons koninkrijk behouden moest blijven, op straffe van verarming van het kleine land aan de Noordzee. Ze hadden zelfs plannen voor een staatsgreep, mocht de regering aan hun roep geen... Lees verder →
Modern Europa begon in Griekenland
Het meest opvallend is misschien nog wel de enorme gewelddadigheid van de Griekse opstand tegen het Ottomaans gezag in 1821. Zoals vaker is voorgekomen bij nationale bevrijdingsoorlogen is het op veel plaatsen een strijd van allen tegen allen: van Grieken tegen Turken, zeker, maar ook van Grieken onder elkaar, om de buit en de macht.... Lees verder →
Op de thee bij Lenin
Wat moet dat een fijn gevoel zijn: weten dat je het historisch gelijk aan je zijde hebt, dat je meehelpt aan een mondiale revolutie die een einde zal maken aan alle onrecht en uitbuiting, dat je er bij bent op het moment dat de mensheid die laatste, beslissende stap zal zetten naar een nieuwe, betere... Lees verder →
Bijna vergeten antisemitisme: Polen 1967-1968
LEES DIT BLOG OP DE SITE VAN DE GROENE AMSTERDAMMER: https://www.groene.nl/artikel/bijna-vergeten-antisemitisme Dat er in Polen sprake is geweest van een officiële antisemitische campagne die heeft geleid tot de min of meer gedwongen emigratie van 13.000 Joden, zou ik misschien niet hebben geweten als ik in 1982 in Warschau niet iets gezien had dat voor mij... Lees verder →
Herfsttij van de democratie
Het is eigen aan de liberale vooruitgangsgedachte te verwachten dat de democratie - met zijn vrije verkiezingen, rechtsgelijkheid voor alle burgers, vrijheid van meningsuiting en drukpers, enzovoorts - een verworvenheid voor altijd is. Het was een lange strijd, begonnen in de tweede helft van de 18de eeuw, met ups en downs, democratische opstanden en pogingen... Lees verder →
De democratische droom van 1989: veel geïmiteerd, vaak niet uitgekomen
Het valt zo langzamerhand niet meer te ontkennen: we beleven het einde van een tijdperk. Na de liquidatie van het wereld-communisme in 1989 en de jaren daarna heb je lang kunnen denken dat de liberaal-democratische waarden aan de winnende hand waren. Dat in vele delen van de wereld de welvaart sinds 1989 aanzienlijk is toegenomen,... Lees verder →
Overleven in een tijd waarin de mens de mens een wolf is
Halverwege het boek werd het deze lezer even te machtig en moest ik het een dagje wegleggen. Pieter van Os vertelt in 'Liever dier dan mens' het 'overlevingsverhaal' van de tegenwoordig in Amstelveen woonachtige Mala Shlafer, alias Mala Rywka Kizel, zonder enig pathos, op de nieuwsgierige toon van iemand die probeert na te gaan of... Lees verder →
Angst en gelatenheid in de jaren dertig. En nu?
Donald Trump had voor zijn krankzinnigste dag als president van Amerika tot nu toe, een omineuze datum uitgezocht: 23 augustus, de 80-ste verjaardag van het Hitler-Stalin-pact. Niet dat Trump hier zonder meer als een Hitler 2.0 moet worden afgeschilderd. Dat zou een vorm van historische kitsch zijn. Maar er is wel een overeenkomst tussen de... Lees verder →