Toen keizer Napoleon in 1811 Amsterdam - na Parijs en Rome de derde hoofdstad van het Franse 'Empire' - bezocht, trof hij het stadsbestuur in een nogal klagerige stemming aan. Emmanuel de las Cases, secretaris van Napoleon tijdens diens latere ballingschap op St.Helena, heeft verslag gedaan van de toespraak die de keizer hield, ter opmontering:... Lees verder →
Toen de Russische tsaar Peter I op 18 augustus 1697 per schip in de Zaanstreek aankwam, herkenden leden van zijn gevolg een man die aan de wal op paling viste, Gerrit Kist. Die had, zoals veel Zaanse ambachtslieden in de 17de en 18de eeuw eerder als smidsknecht een paar jaar in Moskovië - Rusland dus... Lees verder →
Sinds 1815 zijn Nederlanders verwend met een stabiele staat, die bovendien ook nog sinds, laten we zeggen, de jaren zeventig van de negentiende eeuw een gestaag proces van toenemende welvaart heeft meegemaakt. Natuurlijk zijn er wel degelijk allerlei heftige dingen gebeurd in dat moderne Nederland: de Belgische Afscheiding, de Grondwetswijzigingen van 1849, de opkomst van... Lees verder →
'Migratie als DNA van Amsterdam, 1550-2021' heet het bijzonder leuke boek van Leo en Jan Lucassen, beiden sociaal-historicus en verbonden aan het IISG. Zeggen dat een stad over 'DNA' beschikt treft mij als een ongelukkige beeldspraak, maar dat is dan werkelijk ook het enige negatieve wat ik over dit boek zou kunnen zeggen. Het is... Lees verder →
Vreemd, maar sinds een tijdje kan ik me beter voorstellen hoe het zou zijn, wanneer tolerantie, gematigdheid en beschaving in Nederland opeens plaats zouden maken voor een regime van geweld, haat en dreiging jegens andersdenkenden. 'Februar 33' van de Duitse litterair journalist Uwe Wittstock beschrijft zo'n situatie, die ontstaat wanneer de Rijkspresident Hindenburg Adolf Hitler,... Lees verder →
Het is een van de merkwaardigste straten van Amsterdam, heb ik altijd gevonden - het eind van de Sarphatistraat, tussen Muiderpoort en de molen De Gooyer, tegenover Artis. En mijn fascinatie is er niet minder op geworden sinds ik weet wat het is, deze 278 meter lange, imposante maar ook wat somber ogende, ononderbroken gevelwand... Lees verder →
De snelheid waarmee de Amerikaanse president Donald Trump, gesteund door de Republikeinse partij, in de Verenigde Staten poogt de bijl aan de wortels van de liberale democratie te zetten, is bepaald verbazingwekkend. Het nieuwste, op het moment dat ik dit schrijf, is het voornemen om van de 'impeachment'-procedure in de Senaat een soort propaganda-bijeenkomst te... Lees verder →
Dat de stad Amsterdam van plan is excuses aan te bieden voor de slavernij is een goed idee. De transatlantische slavenhandel was iets vreselijks, en als excuses een bevolkingsdeel helpen zich niet als tweederangs-burgers te zien, moeten ze vooral worden gemaakt. Tegelijkertijd schuilt er iets merkwaardigs in de uitwisseling van excuses over iets waaraan hedendaagse... Lees verder →
(1-7-2018) Naar zich laat aanzien komt het monument van Daniel Libeskind voor 102.000 in de oorlog vermoorde Joodse Nederlanders aan het begin van de Weesperstraat in Amsterdam. Als dat plan doorgaat, staat het op een steenworp afstand van een ander monument, dat eerst op het Weesperplein stond maar later vanwege de metro-aanleg verplaatst is: het... Lees verder →
(9-3-2018) Nu uit: mijn boek De religieuze rebellen van de Vrije Gemeente - De vergeten oorsprong van Paradiso. De vereniging De Vrije Gemeente wilde het godsdienstig leven in Nederland op nieuwe, moderne leest schoeien en liet daarvoor in 1880 het gebouw neerzetten dat nu Paradiso is, als ‘gebouw voor samenkomsten’ - het woord ‘kerk’ was taboe.... Lees verder →
We'll always have Paris 