De Russische schrijver Ivan Gontsjarov (1812-1891) is tegenwoordig vooral bekend van zijn roman Oblomov - door velen beschouwd als een archetypisch portret van de Rus die nergens toe komt. Maar Gontsjarovs reisverslag Fregat Pallada (Het fregat Pallas) uit 1858 doet ons de schrijver eerder kennen als iemand die van activiteit en doorpakken hield. Gontsjarov vond... Lees verder →
Hoe meer er bekend wordt over de geschiedenis van de Sovjet-Unie, hoe bleker en wreder die eruitziet. In De avant-gardisten van Sjeng Scheijen sneuvelt een sprookje waarin velen die zich met Rusland bezighielden lang hebben geloofd: dat na 1917 in sovjet-Rusland de revolutie aanvankelijk niet alleen politiek, maar ook artistiek was en dat pas later, onder Stalin, alles... Lees verder →
Lees mijn stuk 'De politieke erfenis van Robespierre' in het nieuwe nummer van De Republikein. Met ook: 'Koning Macron en de gele revolutie' van Peter Vermaas, Agnes Heller over Rosa Luxemburg, 'Was Sade een republikein' van Solange Leibovici, Meindert Fennema en Manuel Kneepkens over Condorcet en robots, en nog heel veel meer. Voor een abonnement... Lees verder →
De overwinning van Donald Trump bij de presidentsverkiezingen stemde menige Rus tot vreugde. ‘Tramp nasj!’ (Trump is van ons!) was een veel gehoorde kreet in de loftuitingen die te zien zijn in de Amerikaanse documentaire Our New President van Maxim Pozdorovkin. Vaak zijn de van YouTube, Facebook en soortgelijke Russische sites geplukte boodschappen aandoenlijk: zelf geschreven ballades met gitaarbegeleiding, raps,... Lees verder →
Vijf maanden hongerstaking hebben niet geholpen. De talrijke oproepen, demonstraties en open brieven van de internationale filmwereld ook niet. De filmmaker Oleg Sentsov (42) zit zijn twintig jaar uit in een strafkamp in West-Siberië. De documentaire The Trial: The Russian State vs Oleg Sentsov, van de Russische regisseur Askold Koerov, laat zien hoe het daartoe gekomen... Lees verder →
Als u eens smakelijk wilt lachen, kan ik u van harte de afscheidsspeech van de hoofdredacteur van NRC Handelsblad, vandaag op de Nrc-site, aanbevelen. Niet zozeer vanwege de speech zelf. Die is een nogal voorspelbare manifestatie van snoeverij over de ontwikkeling van de krant in 'zijn' negen jaar. Het lijkt daarbij net alsof er daarvoor... Lees verder →
Kort na het begin van Prosecuting Evil vertelt Benjamin Ferencz (geboren 1919) over zijn leven, een afschuwelijk verhaal, van maar anderhalve zin lang eigenlijk. Nog als zuigeling emigreerde hij met de rest van de familie naar de Verenigde Staten, vanuit Transsylvanië, dat net van Hongaars Roemeens was geworden, wat voor het plaatselijke antisemitisme weinig uitmaakte. De... Lees verder →
Elk land wordt, als je er lang genoeg naar kijkt, een raar land, bevolkt door curieuze mensen. Toch is Rusland voor de hedendaagse buitenstaander nog net wat vreemder dan de meeste landen. Het moderne Rusland van Poetin bekeken door de lens van vier recente romans, om te zien of ze iets kunnen veranderen aan onze bevreemding.... Lees verder →
Naar de bioscoop gaan was in de Sovjet-Unie een bijzondere ervaring. Naast mijn flat in Moskou zat begin jaren tachtig Kino Pobjeda (Bioscoop de Overwinning). Kaartjes voor toneelvoorstellingen waren moeilijk te krijgen, maar naar de film kon je altijd, voor enkele tientallen kopeken. Ik ben vaak in Kino Pobjeda geweest – Moskou was toen nog een... Lees verder →
Maar liefst zeventien cent leenrechten heb ik in 2017 verdiend aan mijn nawoord bij Het verhaal van O. Dat stond in de heruitgave in 2013 van de befaamde Franse erotische roman 'Histoire d'O', vertaald door Adriaan Morriën. Uitgeverij Lebowski leek het destijds een goed idee de roman opnieuw uit te geven, nadat (bij een andere... Lees verder →
We'll always have Paris 