Dictatoren hebben het meestal maar moeilijk met de vrije pers. Een befaamd geval is het openbare interview dat Hadley Gamble, presentatrice van de Amerikaanse zakenzender CNBC , in 2021 afnam van de Russische president Vladimir Poetin, tijdens de 'Russische energieweek' in Moskou. Of eigenlijk was het niet het interview zelf dat in Rusland enige opschudding... Lees verder →
Tegen emotionele propaganda hebben argumenten niet veel zin
Omdat de politieke partij D66 het niet zo geweldig had gedaan bij de Kamerverkiezingen van 2022 werd er door het partijbestuur een commissie ingesteld die de dieperliggende oorzaken van het falen bloot moest leggen. Er kwam een rapport waarin onder andere gezegd werd dat de op zich heel redelijke en verstandige standpunten van D66, vertolkt... Lees verder →
Pétain en het proces zonder einde
In een land als Frankrijk, waar de nationale geschiedenis van de afgelopen drie eeuwen vol is van snijdende gebeurtenissen, omwentelingen en bloed van slachtoffers, is de herinnering aan de periode van de Duitse bezetting van de jaren 1940 wat anders gestructureerd dan in een land als Nederland, waar sinds de slag bij Waterloo (1815) of... Lees verder →
Werkeloos toezien als extremisten de macht grijpen
Soms zou je willen dat je Duitser was. Maar liefst 35.000 inwoners van Frankfurt am Main trotseerden op zaterdag 20 januari de winterkou om in het hartje van de stad, de Römerberg, te betogen tegen rechts-extremisme. Daags tevoren waren dat er 50.000 in Hamburg geweest. En op zondag kwamen er zoveel meer dan de verwachte... Lees verder →
De Russische ramp in het kort
Zo'n foto had ik nooit eerder gezien: Sovjet-cavalerie op prachtige schimmels houdt een overwinningsparade in de stad die tegenwoordig meestal Lviv wordt genoemd, en nu in Oekraïne ligt. Maar als deze foto wordt gemaakt, eind 1939, heet de stad meestal Lwów, op zijn Pools. Dat komt omdat de stad op dat moment ook Pools is... Lees verder →
De winter van de literatuur
Vreemd, maar sinds een tijdje kan ik me beter voorstellen hoe het zou zijn, wanneer tolerantie, gematigdheid en beschaving in Nederland opeens plaats zouden maken voor een regime van geweld, haat en dreiging jegens andersdenkenden. 'Februar 33' van de Duitse litterair journalist Uwe Wittstock beschrijft zo'n situatie, die ontstaat wanneer de Rijkspresident Hindenburg Adolf Hitler,... Lees verder →
De strijd tegen het fascisme – tweede ronde
Wat ik me al jaren afvraag: waarom noemen we de neo-rechtse-, anti-rationele- en xenofobe politieke stromingen van nu eigenlijk niet gewoon 'fascisme'? Ik dacht dat al ten tijde van de opkomst van Pim Fortuyn, die in de samenleving iets teweeg bracht wat je volgens mij rustig als fascisme kunt omschrijven. Daar was bijvoorbeeld een onbestemde... Lees verder →
Duitsland na 1945: van verschrikking tot lichtend voorbeeld
Vooral de westelijke geallieerden, in het bijzonder de Amerikanen, waren hoogst verbaasd: zij hadden verwacht dat er, na de militaire nederlaag van Nazi-Duitsland, vele jaren politieke opvoeding van het Duitse volk nodig zou zijn om de Pruisische, autoritaire geesten te verdrijven en Duitsers rijp te maken voor democratie. Het fanatisme waarmee de Duitsers zich tot... Lees verder →
De tirannie van de clowns
Het was na bijna vijf jaar wel een beetje een verslaving geworden. Zo gauw als vorige maand duidelijk was dat niet Trump maar Biden de Amerikaanse presidentsverkiezingen had gewonnen, had ik mijn browser ontdaan van alle bookmarks van Twitter-accounts die mij staat stelden van dag tot dag, of van uur tot uur desnoods, de wandaden... Lees verder →
De lokroep van de verrader
Wat Max Blokzijl in 1946 voor het vuurpeloton gebracht heeft, was vermoedelijk dat hij zo goed was. Goed in wat hij deed dan: propaganda-praatjes uitspreken voor de radio van bezet Nederland. Want Blokzijl (1884-1946) was verder natuurlijk enorm fout, een landverrader en collaborateur, één van de bekendste NSB'ers. Toch is het voor een hedendaagse Nederlander... Lees verder →
