Het leven van een schrijver is geen vetpot en dus kon Pierre-Louis Manuel (1751-1793) in 1786 de verleiding niet weerstaan een graantje mee te pikken van 'het schandaal van het diamanten collier'. Dat was verreweg het opzienbarendste schandaal aan het hof van Versailles in de jaren voor de Franse Revolutie en sloeg - geheel onverdiend... Lees verder →
De cultuuroorlogen in de vroege Derde republiek
Cavalerie en gendarmes kwamen er aan te pas toen op 4 juni 1908 de schrijver Émile Zola, die al in 1902 was overleden, werd bijgezet in het Panthéon, de voormalige kerk waar - tot op heden - de Franse republiek haar grootste zonen (en tegenwoordig ook af en toe dochters) bijzet. De avond tevoren, toen... Lees verder →
De onbeantwoorde liefde van Adèle Hugo
Ze was een dochter van de vermoedelijk beroemdste man ter wereld. En ze was doodongelukkig. Adèle Hugo (1830-1915) ontmoette in 1854 de Britse officier Albert Pinson, op wie zij hopeloos verliefd raakte. Pinsons houding tegenover haar bleef onduidelijk. Toen hij in 1861 werd overgeplaatst naar Halifax in Canada, reisde Adèle hem ongevraagd achterna. Het was... Lees verder →
Parijs als middelpunt van de wereld in 1867
Nu Parijs zich voorbereidt op de Olympische Spelen - een enigszins betaalbare hotelkamer lijkt voorlopig niet te krijgen - is het misschien aardig terug te kijken naar eerdere evenementen waarbij Parijs zich het hart van de wereld kon voelen, zoals de acht Wereldtentoonstellingen die de Franse hoofdstad herbergde tussen 1855 en 1937. En dan in... Lees verder →
Toevallige ontmoeting met dodelijke afloop
Het was niet eens de échte revolutie van 1848, die van februari, die een eind maakte aan het bewind van de 'burger-koning' Louis-Philippe en van Frankrijk weer een republiek maakte (de tweede, na de eerste tijdens de Franse revolutie). In juni van datzelfde jaar kwamen zo'n 20.000 Parijse arbeiders en handwerkslieden in opstand, omdat zij... Lees verder →
Parijs, hoofdstad van de Negentiende eeuw
De kaart gaf de straten aan weerszijden van de rivier de Seine weer, met de voornaamste monumenten als kleine tekeningen rechtopstaand in het stratenplan geplaatst. Ik was acht, het was eind jaren vijftig en voor het eerst van mijn leven werd ik door mijn ouders meegenomen naar Parijs - naar hun mening, en tot op... Lees verder →
De verlokkingen van de tafeldans…
Soms lijkt het alsof vooruitgang in de wetenschap aan de mensheid niet besteed is. Terwijl het virus dat Covid-19 veroorzaakt in een ongekend ijltempo is onderkend en in kaart is gebracht, en er werkzame vaccins tegen zijn uitgevonden, blijft een minderheid van de mensheid van mening dat de ziekte niet bestaat, en het hele gedoe... Lees verder →
Flaubert en de voorzienigheid
(28-1-2018) Volgens de Franse historicus François Furet was de Franse Revolutie, begonnen in 1789, in 1871 met de komst van de Derde Republiek beëindigd. De Britse literatuur-historicus Peter Brooks citeert Furet tot twee keer toe met instemming in zijn uiterst leesbare studie Flaubert in the ruins of Paris, maar helaas niet helemaal juist. De in 1997 overleden Furet... Lees verder →
Decadentie en democratie
(12-11-2017) De Bazar de la charité was een jaarlijks terugkerend festijn in de buurt van de Champs Élysées in Parijs, en ook in het jaar 1897 weer een goed bezocht evenement, een van de hoogtepunten in het sociale leven van dit fin de siècle. . Onder het mom van liefdadigheid was het feestterrein vooral ook een plek voor... Lees verder →
De verheffing van de fotografie
(10-9-2017) De meest interessante foto’s van Gaspar-Félix Tournachon (1820-1910), alias Nadar, zijn uit een relatief korte periode uit het leven van deze beroemde Parijzenaar, de jaren vijftig en zestig van de Negentiende Eeuw. Een van de beroemdste staat hierboven: uit de serie portretten die Nadar in 1864 maakte van de beginnende actrice Sarah Bernardt, nog... Lees verder →
