Een verschil tussen het huidige Rusland en de in 1991 opgeheven Sovjet-Unie is dat het Russische staatsburgers tegenwoordig niet meer verboden is hun land uit te reizen - even aangenomen dat ze geen overheidsdienaren met kennis van staatsgeheimen zijn natuurlijk. Wat dat betreft is het verhaal dat de historicus Andrej Kozovoj in 'Les exilés' over... Lees verder →
Sinds de leuke film 'The death of Stalin' van Armando Iannucci uit 2017, is de dood van Sovjet-leider in 1953 internationaal een bekend verhaal geworden. Toch zijn er eigenlijk maar twee schriftelijke bronnen van wat er gebeurd is tussen zaterdag 28 februari en 5 maart 1953, respectievelijk de laatste keer dat Stalin met enkele andere... Lees verder →
De laatste Nederlandse communist die ik gekend heb was Ab Harrewijn, een uit de CPN afkomstig Tweede kamerlid voor GroenLinks die helaas in 2002 op 47-jarige leeftijd aan een hersenbloeding is overleden. Harrewijn, een beminnelijke, iets te zwaarlijvige man met een groot sociaal gevoel, was merkwaardigerwijze ook - voor zover ik weet - de laatste... Lees verder →
Voor wie het had meegemaakt, bleef het een goede herinnering: 'het internationale festival van jeugd en studenten' dat in 1957 plaatsvond in Moskou. Stalin was nog maar vier jaar dood en de benauwenis van zijn bloedige dictatuur was voorbij. Even leek het alsof de Sovjet-Unie een opener, vrijer en gastvrijer land zou worden waar de... Lees verder →
Iedere eerste maandag van de maand is het toch weer een merkwaardig moment: om twaalf uur gaan de noodsirenes af. Ik herinner me van mijn jeugd in Amsterdam een hels lawaai - minutenlang onheilspellend gehuil. Dat is zo'n zeventig jaar later beduidend minder allemaal: de maandelijkse test bestaat nog steeds, maar het aantal sirenes lijkt... Lees verder →
Binnenkort zal er niemand meer zijn die nog weet hoe het was, of liever gezegd hoe het aanvoelde - het leven in door communistische partijen gedomineerde Oost-Europa, oftewel - in de terminologie van de laatste bewonderaars ervan in de jaren 1980 - het leven onder het 'werkelijk bestaande socialisme'. De Albanese schrijfster Lea Ypi moet... Lees verder →
Dit werk van Kazimir Malevitsj kende u misschien nog niet: zijn flesje voor de Russische eau de cologne 'Severni' (Noordelijk) uit 1911 - zo'n vier jaar dus voor het 'Zwarte vierkant' dat zo'n belangrijke plaats inneemt in de kunstgeschiedenis. De kunstenaar was net uit Koersk verhuisd naar Moskou en ontwierp het flesje voor de firma... Lees verder →
Juist het gebrek aan expressie op de gezichten geeft de film zijn geheimzinnige, misschien zelfs wel sinistere lading. Filmer Sergej Loznitsa laat in zijn documentaire 'State Funeral' (Gosoedarstvjennyje pochorony) zien hoe tussen 6 en 9 maart 1953 naar schatting twee miljoen mensen langs het lijk van de op 5 maart overleden Sovjet-leider Stalin defileren. Rouwen... Lees verder →
Michail Sergejevitsj Gorbatsjov, nu 88, kan bij mij geen kwaad doen. Niemand had in 1985 kunnen denken dat een zo fatsoenlijk, en zelfs aardig man als hij leider van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie kon worden. Ofschoon veel van wat er in het Kremlin rondom zijn opkomst gebeurd is, tot op de dag van... Lees verder →
LEES DIT BLOG OOK OP DE SITE VAN DE GROENE AMSTERDAMMER:https://www.groene.nl/artikel/ook-aan-de-dooi-kwam-een-einde Tienduizenden Moskovieten stonden te juichen toen op 28 juli 1957 de deelnemers aan het Internationale Jeugdfestival op vrachtwagens en in autobussen hun intrede deden in de hoofdstad van de Sovjet-Unie. En niet omdat ze, zoals meestal in Moskou, naar het centrum waren gedirigeerd en... Lees verder →
We'll always have Paris 