Zelden heeft de toespraak van een Amerikaanse president zo veel verontwaardiging gewekt als die welke George H.W. Bush op 1 augustus 1991 in Kiev hield in de Opperste Sovjet (parlement) van de Oekraïense Socialistische Sovjet-Republiek, destijds nog deel van de grote Sovjet-Unie. "Vrijheid is niet hetzelfde als onafhankelijkheid", aldus de president. "De Amerikanen zullen geen... Lees verder →
Toen de Russische tsaar Peter I op 18 augustus 1697 per schip in de Zaanstreek aankwam, herkenden leden van zijn gevolg een man die aan de wal op paling viste, Gerrit Kist. Die had, zoals veel Zaanse ambachtslieden in de 17de en 18de eeuw eerder als smidsknecht een paar jaar in Moskovië - Rusland dus... Lees verder →
Zo'n foto had ik nooit eerder gezien: Sovjet-cavalerie op prachtige schimmels houdt een overwinningsparade in de stad die tegenwoordig meestal Lviv wordt genoemd, en nu in Oekraïne ligt. Maar als deze foto wordt gemaakt, eind 1939, heet de stad meestal Lwów, op zijn Pools. Dat komt omdat de stad op dat moment ook Pools is... Lees verder →
Boeken van Nederlanders die langere tijd in Rusland hebben geleefd in de periode na de Sovjet-Unie lees ik met iets van afgunst. Eind 1987, nog net in de Sovjet-tijd, sloeg ik zelf opgelucht na vijf jaar de deur van mijn Moskouse appartement achter me dicht. Het was zeker een ervaring voor het leven geweest, maar... Lees verder →
In Rusland wordt voortaan van academische historici verwacht dat hun geschiedopvatting getuigt van 'imperiale gezindheid' en hun werk op die manier bijdraagt aan de nationale 'weerbaarheid' van hun vaderland, lees ik bij de onvolprezen Kerstin Holm, correspondente van het Feuilleton (cultureel supplement, zeg maar) van de Frankfurter Allgemeine Zeitung. Een zuivering van de academische gelederen... Lees verder →
'Indië verloren, rampspoed geboren' was de leus van een comité van 'wijze mannen' dat na de Duitse Bezetting vond dat Nederlandsch-Indië tot elke prijs voor ons koninkrijk behouden moest blijven, op straffe van verarming van het kleine land aan de Noordzee. Ze hadden zelfs plannen voor een staatsgreep, mocht de regering aan hun roep geen... Lees verder →
Arme Sergej Narysjkin. Moet je, als directeur van de Dienst Buitenlandse Inlichtingen, de opperspion zeg maar, je woordje doen in het Kremlin, in een speciale sessie van de Veiligheidsraad van de Russische Federatie, over de erkenning als onafhankelijke staat van twee stukjes Oekraïne. Raak je, voor het oog van camera van de Russische federale tv-kanalen,... Lees verder →
Het meest opvallend is misschien nog wel de enorme gewelddadigheid van de Griekse opstand tegen het Ottomaans gezag in 1821. Zoals vaker is voorgekomen bij nationale bevrijdingsoorlogen is het op veel plaatsen een strijd van allen tegen allen: van Grieken tegen Turken, zeker, maar ook van Grieken onder elkaar, om de buit en de macht.... Lees verder →
'Pobjeda' heet de tv-zender, 'Overwinning'. De programmering is steeds dezelfde, 24 uur per dag, zeven dagen per week: documentaires en fictie over wat in Rusland - al in de Sovjet-tijd en nu nog steeds - de 'Overwinning' in de 'Grote Patriottische Oorlog' genoemd wordt. De betekenis van deze historische episode in de nationalistische propaganda lijkt... Lees verder →
Dit werk van Kazimir Malevitsj kende u misschien nog niet: zijn flesje voor de Russische eau de cologne 'Severni' (Noordelijk) uit 1911 - zo'n vier jaar dus voor het 'Zwarte vierkant' dat zo'n belangrijke plaats inneemt in de kunstgeschiedenis. De kunstenaar was net uit Koersk verhuisd naar Moskou en ontwierp het flesje voor de firma... Lees verder →
We'll always have Paris 