Wanneer het gesprek dezer dagen op de toekomst komt, lijkt het alsof veel van mijn omgeving door dodelijk pessimisme is bevangen. Voorbij de dagen van een steeds beter leven in een florerende economie, een vreedzaam Europa en een beetje bij beetje rechtvaardiger wereld. De utopie lijkt aan de dinertafels te hebben plaatsgemaakt voor een dystopie... Lees verder →
De Russische ramp in het kort
Zo'n foto had ik nooit eerder gezien: Sovjet-cavalerie op prachtige schimmels houdt een overwinningsparade in de stad die tegenwoordig meestal Lviv wordt genoemd, en nu in Oekraïne ligt. Maar als deze foto wordt gemaakt, eind 1939, heet de stad meestal Lwów, op zijn Pools. Dat komt omdat de stad op dat moment ook Pools is... Lees verder →
Trots op een 80-jarige burgeroorlog?
In Rusland wordt voortaan van academische historici verwacht dat hun geschiedopvatting getuigt van 'imperiale gezindheid' en hun werk op die manier bijdraagt aan de nationale 'weerbaarheid' van hun vaderland, lees ik bij de onvolprezen Kerstin Holm, correspondente van het Feuilleton (cultureel supplement, zeg maar) van de Frankfurter Allgemeine Zeitung. Een zuivering van de academische gelederen... Lees verder →
Het eeuwige dilemma van het Russische Rijk
'Indië verloren, rampspoed geboren' was de leus van een comité van 'wijze mannen' dat na de Duitse Bezetting vond dat Nederlandsch-Indië tot elke prijs voor ons koninkrijk behouden moest blijven, op straffe van verarming van het kleine land aan de Noordzee. Ze hadden zelfs plannen voor een staatsgreep, mocht de regering aan hun roep geen... Lees verder →
De publieke afgang van Poetins superspion
Arme Sergej Narysjkin. Moet je, als directeur van de Dienst Buitenlandse Inlichtingen, de opperspion zeg maar, je woordje doen in het Kremlin, in een speciale sessie van de Veiligheidsraad van de Russische Federatie, over de erkenning als onafhankelijke staat van twee stukjes Oekraïne. Raak je, voor het oog van camera van de Russische federale tv-kanalen,... Lees verder →
Met Poetin naar de eeuwigheid: het Russische Kosmisme
De meer dromerige, filosofische en visionaire passages in de toespraken van de Russische president Vladimir Poetin krijgen in het Westen meestal minder aandacht dan zijn onversneden politieke opmerkingen. Nu ja, tot voor kort dan. Toen Poetin zich onlangs tot historicus ontpopte en in een mijmerend opstel bewees dat al sinds de vroege Middeleeuwen Russen, Wit-Russen... Lees verder →
Is de tijd van revoluties echt voorbij?
Vanuit een wellicht enigszins perverse nieuwsgierigheid naar het kwaad lees ik regelmatig de rabiate discussiebijdragen van antivaxxers en Forum-aanhangers op Twitter en Telegram. De vrijwel permanente neiging van sommigen om leden van de zogeheten 'elite' uit te schelden, weg te zetten als 'misdadigers' of kinderverkrachters of deelnemers aan andere duistere complotten, en impliciet of expliciet... Lees verder →
Verbijsterd aan het einde van de geschiedenis
Binnenkort zal er niemand meer zijn die nog weet hoe het was, of liever gezegd hoe het aanvoelde - het leven in door communistische partijen gedomineerde Oost-Europa, oftewel - in de terminologie van de laatste bewonderaars ervan in de jaren 1980 - het leven onder het 'werkelijk bestaande socialisme'. De Albanese schrijfster Lea Ypi moet... Lees verder →
Vreemdeling no. 74.664, een zekere Pablo Ruiz Picasso
Pablo Picasso werd in 1881 in Malaga als Spanjaard geboren en overleed in 1973 in Frankrijk, nog steeds als Spanjaard. Dat was twee jaar voor de dood van Franco en Picasso had zijn belofte gestand gedaan om Spanje niet meer te bezoeken zo lang deze overwinnaar in de Spaanse burgeroorlog (1936-1939) aan de macht zou... Lees verder →
Een hopeloos land
'Pobjeda' heet de tv-zender, 'Overwinning'. De programmering is steeds dezelfde, 24 uur per dag, zeven dagen per week: documentaires en fictie over wat in Rusland - al in de Sovjet-tijd en nu nog steeds - de 'Overwinning' in de 'Grote Patriottische Oorlog' genoemd wordt. De betekenis van deze historische episode in de nationalistische propaganda lijkt... Lees verder →