Een verschil tussen het huidige Rusland en de in 1991 opgeheven Sovjet-Unie is dat het Russische staatsburgers tegenwoordig niet meer verboden is hun land uit te reizen - even aangenomen dat ze geen overheidsdienaren met kennis van staatsgeheimen zijn natuurlijk. Wat dat betreft is het verhaal dat de historicus Andrej Kozovoj in 'Les exilés' over... Lees verder →
Nu Trumps Washington met Moskou heult en Russische politici Europa regelmatig met een aanval met kernwapens bedreigen, is het misschien moeilijk voor te stellen: er is een tijd geweest dat Russische troepen in Nederland als bevrijders werden ingehaald. Daarvoor moeten we terug naar 1813, toen Kozakken in dienst van de tsaar een einde maakten aan... Lees verder →
De oorlog in Oekraïne, die al meer dan drie jaar gaande is, was vanaf het begin de bron van veel verkeerde inschattingen. Om te beginnen natuurlijk bij de instigator, de Russische president Vladimir Poetin: diens verwachting dat een paar dagen militaire actie genoeg waren om in Kyiv de wet te verzetten, bleek een ernstige misrekening.... Lees verder →
Meer dan een land is Rusland misschien een samenzwering. Alles draagt aan die indruk bij. De taal, die een buitenlander misschien wel nooit echt goed kan leren. De gewoonte om veel dingen, vooral als ze belangrijk zijn, niet uit te spreken omdat het niet aangaat dingen duidelijk te maken die dat toch al zouden moeten... Lees verder →
Sinds de leuke film 'The death of Stalin' van Armando Iannucci uit 2017, is de dood van Sovjet-leider in 1953 internationaal een bekend verhaal geworden. Toch zijn er eigenlijk maar twee schriftelijke bronnen van wat er gebeurd is tussen zaterdag 28 februari en 5 maart 1953, respectievelijk de laatste keer dat Stalin met enkele andere... Lees verder →
Is het mijn verbeelding, of wordt de parade voor de Dag van de overwinning op het Rode plein in Moskou elk jaar wat onmenselijker? Bijna elk jaar kijk ik op 9 mei, via de Russische televisie die je op internet in Nederland prima kunt volgen. Maar wat aanvankelijk een soort nostalgie leek - ik heb... Lees verder →
Dictatoren hebben het meestal maar moeilijk met de vrije pers. Een befaamd geval is het openbare interview dat Hadley Gamble, presentatrice van de Amerikaanse zakenzender CNBC , in 2021 afnam van de Russische president Vladimir Poetin, tijdens de 'Russische energieweek' in Moskou. Of eigenlijk was het niet het interview zelf dat in Rusland enige opschudding... Lees verder →
Dat Frankrijk in 1940 de oorlog verloor, binnen enkele weken, was voor de meeste Fransen een verrassing. Niet dat het voornamelijk uit dienstplichtigen bestaande Franse leger met enorm veel animo was opgekomen: aan de eerste krijgshandelingen op 10 mei 1940 waren na de oorlogsverklaring naar aanleiding van de Duitse inval in Polen acht maanden saai... Lees verder →
Wat voor soort land wordt Rusland? Die vraag is niet heel makkelijk te beantwoorden. In het publieke debat ontbreekt het niet aan stellige beweringen: Rusland is een Burkina Faso met kernwapens; Rusland is een land dat altijd de prooi zal zijn aan zijn eigen mythes van imperium en morele superioriteit; waar de slavenmentaliteit altijd de... Lees verder →
Voor wie het had meegemaakt, bleef het een goede herinnering: 'het internationale festival van jeugd en studenten' dat in 1957 plaatsvond in Moskou. Stalin was nog maar vier jaar dood en de benauwenis van zijn bloedige dictatuur was voorbij. Even leek het alsof de Sovjet-Unie een opener, vrijer en gastvrijer land zou worden waar de... Lees verder →
We'll always have Paris 